Życiorys z cerkiew.pl

MACIEJ, apostoł (Apostoł Matfij), 9/22 sierpnia i 30 czerwca/13 lipca (Sobór dwunastu apostołów).
Pochodził z Betlejem. Był pochodzenia żydowskiego. Jego wychowaniem zajmował się św. Symeon Teofor.

Początkowo Macieja wybrano do grona siedemdziesięciu apostołów. Po ukrzyżowaniu Chrystusa oraz śmierci Judasza Iskarioty grono dwunastu apostołów zmniejszyło się i należało je uzupełnić o "jednego z mężów, którzy chodzili z nami (tj. apostołami) przez cały czas, kiedy Pan Jezus przebywał między nami" (Dz 1,21). Wskazano dwóch kandydatów: Józefa zwanego Barsabą i Justem oraz Macieja. Los padł na Macieja.
Wraz z innymi apostołami był on obecny przy Zesłaniu Świętego Ducha. Głosił Słowo Boże w Judei, Etiopii i Macedonii. Czynił liczne cuda: uzdrawiał ślepych, kulawych, chorych na trąd, wyganiał złe moce, wskrzeszał umarłych.
Arcykapłan Ananiasz prześladujący chrześcijan w Jerozolimie rozkazał, by apostoł stawił się przed nim, gdyż chciał osądzić jego naukę. Podczas zainscenizowanego procesu starał się przedstawiać Chrystusa i jego uczniów jako demoralizatorów społeczeństwa i zdrajców ojczyzny. Jednak Maciej w obecności wszystkich, na podstawie proroctw udowodnił, że Chrystus jest długo oczekiwanym Mesjaszem. Oskarżono go za to o herezję i pobito kamieniami. Podobno śmiertelny cios zadano mu włócznią. Polecono też, aby zmarłemu już apostołowi, jako wrogowi samego cesarza ścięto głowę. Dokładna data jego śmierci nie jest znana. Hagiografia prawosławna określa ją na około 63 r. Klemens Aleksandryjski odnotowuje, że św. Maciej zmarł naturalną śmiercią.
Relikwie apostoła odnalazła św. cesarzowa Helena. W okresie późniejszym miano je rozdzielić na wspólnoty w Rzymie, Trewirze i Padwie.
W ikonografii apostoł przedstawiany jest zwykle jako promieniujący energią mężczyzna w średnim wieku, z długą, rozdwojoną brodą i bujnymi, ciemnymi (lub niekiedy siwymi) włosami. Podobnie jak inni apostołowie przedstawiany jest z księgą lub zwojem.
W XIII w. ikonografia zachodnia dodała świętemu atrybuty indywidualne w postaci narzędzi męczeństwa - kamienie, halabardę, topór lub włócznię. Na Zachodzie uważany jest za patrona Hanoweru oraz m.in. budowniczych, kowali, cukierników i rzeźników. Wzywają go niepłodne małżeństwa i chłopcy rozpoczynający szkołę.

Imię Maciej, tak jak i imię Mateusz, pochodzi z hebrajskiego złożenia Mattanjah - "dar Boży; dany przez Boga".


opr. Jarosław Charkiewicz